Metody wyceny przedsiębiorstwa

metody wyceny spółki

Metoda odtworzeniowa lub metoda zastąpienia (z ang. Replacement Value Method) charakterystyczna dla przedsiębiorstw w początkowym etapie działalności, gdzie oszacowanie kosztów zastąpienia tj. stworzenia takiego samego lub podobnego przedsiębiorstwa jest możliwa do oszacowania i stosunkowo prosta. Ideą tej metody jest oszacowanie wartości wydatków, które trzeba by było ponieść w celu odtworzenia wycenianego przedsiębiorstwa do stanu w jakim znajduje się ono w dniu wyceny. Wartość odtworzeniowa stanowi maksymalną wartość przedsiębiorstwa jaką powinien być skłonny zapłacić potencjalny inwestor.

Metoda księgowa (z ang. Book Value) lub metoda aktywów netto polegająca na określeniu wartości bilansowej kapitału własnego przedsiębiorstwa. Ze względu, iż wartość bilansowa aktywów często daleko odbiega od ich wartości rynkowej, metodę tą rozpoznaje się jako metodę uproszczoną i stosuje dla podmiotów nieposiadających istotnych składników rzeczowych w strukturze majątku.

Metody porównawcze

Metoda porównawcza zwana też metodą rynkową (z ang. Market Approach) lub mnożnikową (z ang. Multiple Approach), polega na odniesieniu wartości spółek porównywalnych do spółki wycenianej za pomocą mnożnika, liczonego jako wartość przedsiębiorstwa (EV) lub kapitalizacji (P) do wybranych wielkości ekonomicznych. Do najbardziej popularnych mnożników należą: cena do zysku netto (P/E), cena do wartości księgowej P/BV), wartość przedsiębiorstwa do wyniku z działalności operacyjnej bez kosztów amortyzacji (EV/EBITDA), wartość przedsiębiorstwa do wyniku z działalności operacyjnej (EV/EBIT) i wartość przedsiębiorstwa do przychodów ze sprzedaży (EV/S). Metody porównawcze dzieli się na dwie metodologie rozróżniane w zależności od rynku transakcji na którym ustalone są wartości spółek porównywalnych:

Metoda giełdowych mnożników rynkowych, która polega na oszacowaniu wartości przedsiębiorstwa lub kapitalizacji spółek porównywalnych na podstawie kursów notowań giełdowych. Przy tej metodzie spółkami porównywalnymi są podmioty notowane na rynku giełdowym lub innym zorganizowanym systemie obrotu.

Metoda transakcyjnych mnożników rynkowych, w ramach której oszacowanie wartości przedsiębiorstwa lub wartości rynkowej kapitału własnego odbywa się na podstawie ceny transakcyjnej określonej poza zorganizowanym systemem obrotu w transakcjach fuzji i przejęć. W tej metodzie, spółkami porównywalnymi są podmioty nie giełdowe, lecz takie, które były przedmiotem transakcji na rynku niepublicznym.

Metody statystyczne

Do metod statystycznych można zaliczyć zarówno proste sposoby kalkulacji wartość rynkowej kapitału własnego spółki jak i mocno skomplikowane podejścia. Wyróżniamy tu m.in. następujące sposoby:

Średnia rynkowa kapitalizacja z określonej liczby dni notowań giełdowych. Metoda ta może być zastosowana wyłącznie dla spółek notowanych na rynku giełdowym i polega na oszacowaniu określonej wielkości średniej (np. arytmetycznej, ważonej wolumenem obrotu, mediany itd.) kapitalizacji.

Metoda regresji liniowej, stosowana zazwyczaj do wyceny spółek których wartość jest uzależniona od określonych aktywów notowanych na rynku publicznym np. surowców lub towarów takich jak ropa, gaz czy metale. Wycena przedsiębiorstwa tą metodą daje odpowiedź, ile jest warta spółka „Y”, jeżeli cena określonego surowca wynosi „X” (albo o ile zmieni się wartość spółki „Y” jeżeli cena określonego surowca zmieni się o wartość „X”).

Metoda opcji realnych lub opcji rzeczywistych (z ang. Real Option Valuation), należąca do bardziej skomplikowanych metod, w której zastosowanie ma model statystyczny Blacka-Scholesa stosowany do wyceny instrumentów pochodnych takich jak opcje.

Metoda historycznej ceny nabycia, charakterystyczna dla spółek nie giełdowych, które były w niedługim czasie przedmiotem transakcji na rynku fuzji i przejęć. Polega na przyjęciu wartości Spółki w kwocie wynikającej ze zrealizowanej transakcji. Metoda ta ma charakter uproszczony. Zgodnie z tą metodą przyjmuje się, że wartość rynkową spółki stanowi cena po jakiej spółka została ostatni nabyta lub sprzedana na rynku nie giełdowym. Może to być konfiguracja różnych cen przejęcia np. średnia, jeżeli transakcji było wiele w niedługim odstępie czasu.