Pakiet IP Box (Innovation Box) czyli 5% podatku


Wprowadzony na początku 2019 r. pakiet zmian ustaw o podatku dochodowym (tzw.: „IP Box” lub „Innovation Box”) umożliwia podmiotom realizującym prace badawczo-rozwojowe skorzystanie z preferencyjnej stawki podatku dochodowego w wysokości 5%. Zmiany pozostawiały jednak wiele wątpliwości. W opublikowanym niedawno wyjaśnieniu do pakietu IP Box, Ministerstwo Finansów odniosło się do wątpliwych kwestii, najważniejsze to:

Kiedy możliwe jest korzystanie z preferencyjnej stawki podatkowej?

Preferencyjną, 5% stawką podatku dochodowego objęte są dochody uzyskiwane z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej („IP” z ang. Intellectual Property), do których należą:

Możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania mają podmioty które w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytworzyły, rozwinęły lub ulepszyły te kwalifikowane prawa własności. Bez znaczenia pozostaje czy są to osoby prawne czy osoby fizyczne.

Pakiet IP Box został wprowadzony zarówno do ustawy o CIT jak i PIT. Daje to możliwość skorzystania z pakietu zarówno przez spółki kapitanowe, wspólników spółek osobowych i cywilnych, prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą jak i inne podmioty, prowadzące działalność badawczo-rozwojową.

Pakiet IP Box obejmuje także podatników osiągających dochody za granicą – których dochody, zgodnie z obowiązującymi umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania – opodatkowane są w Polsce. IP Box dotyczy także podmiotów zagranicznych, prowadzących w Polsce stałą działalność, z której osiągają dochody i płacą podatki w Polsce.

Interpretacja działalności badawczo-rozwojowej

Działalność badawczo-rozwojowa której prowadzenie jest wymagane do zastosowania preferencyjnej stawki podatku dochodowego obejmuje zarówno badania naukowe jak i prace rozwojowe, prowadzone łącznie lub wyłącznie. Prace B+R mogą być prowadzone bezpośrednio (przez podatnika) lub pośrednio (na zasadzie zlecenie innemu podmiotowi).

Aby spełniać definicję, Prace B+R realizowane w przedsiębiorstwie muszą spełniać kumulatywnie kryteria „twórczości”, „systematyczności” i „zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań” zgodnie z ich znaczeniem językowym. Co ważne, wystarczające jest „działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa”, tzn. opracowanie rozwiązań, które funkcjonują już w innych podmiotach nie dyskwalifikuje działalności z definicji Prac B+R.

Podobnie określenia „zwiększania zasobów wiedzy” – odnoszące się do badań naukowych, czy „tworzenia nowych zastosowań” – odnoszące się do prac rozwojowych, w ocenie interpretacji mogą być odnoszone do wiedzy i zastosowań istniejących w przedsiębiorstwie, a nie wszystkich dostępnych na rynku. 

Przez „systematyczność” należy rozumieć prace prowadzone w sposób metodyczny, uporządkowany i zaplanowany, bez względu na to, czy prace są prowadzone w sposób ciągły, okresowy czy incydentalny.

Wytworzenie, rozwinięcie i ulepszenie kwalifikowanych IP

Wytworzenie przedmiotu własności intelektualnej oznacza najprostszą sytuację, w której podatnik w ramach prowadzonej działalności B+R doprowadza do stworzenia nowego, nieistniejącego wcześniej IP.

Rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP jest w szczególności zwiększenie użyteczności lub funkcjonalności istniejącego aktywa albo jego rozbudowa. Definicja ulepszenia albo rozwinięcia zostaje spełniona bez względu na to, czy doprowadzi do uzyskania nowego patentu lub rejestracji.

Niepewna pozycja branży IT

Interpretacje pakietu IP Box nie poprawiają komfortu firm informatycznych. Ze względu na „dynamiczny rozwój nowych technologii” nie ma możliwości określenia pełnej i niezmiennej definicji autorskiego prawa do programu komputerowego. Takiej definicji nie dostarczają też dotychczasowe przepisy prawa.

„W konsekwencji, podatnik chcący skorzystać z preferencji IP Box wobec dochodów z autorskiego prawa do programu komputerowego i otrzymać w tym zakresie stosowną ochronę prawnopodatkową powinien złożyć wniosek o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS)

Ochrona prawna kwalifikowanych IP

Własności intelektualne z których dochód może być opodatkowany preferencyjną stawą podatkową muszą podlegać ochronie prawnej w Polsce, bez względu na to czy ochronę zapewnia Urząd Patentowy RP czy urząd w innym kraju na podstawie umów międzynarodowych lub prawa Unii Europejskiej.

Utrata ochrony prawnej na sutek wygaśnięcia okresu ochronnego pozbawia podatnika prawa do dalszego korzystania z preferencji IP Box.

Unieważnienie prawa ochronnego własności przemysłowej np. na skutek wyroku sądowego zobowiązuje podatnika do wyrówna podatku dochodowego za okres, w którym ten podatnik korzystał z preferencyjnej stawki tak, jak by uprawnienie mu nie przysługiwało.

Dochód kwalifikowany i podstawa opodatkowania

Dochodem kwalifikowanym do zastosowania stawki preferencyjnej podatku jest dochód z:

  • Opłat licencyjnych,
  • Sprzedaży kwalifikowanych własności intelektualnych,
  • IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
  • Odszkodowania za naruszenie praw własności.

przemnożony przez wskaźnik nexus liczony wg metody wskazanej w przepisach podatkowych. Przy czym kalkulacja wskaźnika nexus powinna uwzględniać koszty rzeczywiście poniesione na wytworzenie, rozwój lub ulepszenie kwalifikowanych własności intelektualnych bez względu na sposób ich ujmowania w kosztach podatkowych. Wskaźnik nexus należy liczyć kumulatywnie na przestrzeni lat.

Kiedy działalność badawczo-rozwojowa z kwalifikowanych IP przynosi straty, podatnik ma prawo do rozliczenia straty podatkowej w kolejnych 5 latach podatkowych, jednak pomniejszana podstawa opodatkowania w tych latach, musi pochodzić z tych samych własności intelektualnych co rozliczana starta podatkowa.

Jednostki korzystające z ulgi B+R nie mogą łączyć tego rozwiania z korzyściami IP Box w odniesieniu do tego samego IP, mogą jednak swobodnie decydować, które z tych rozwiązań zastosują oraz swobodnie zmieniać w kolejnych latach stosowane podejście. Możliwe jest także korzystanie z obu rozwiązań jednocześnie, ale w odniesieniu do różnych kategorii dochodów.